Okunusu:


MÂNÂSI

Gördün mü o, dîne (ceza gününe ve âhirete) inanmayani? Iste hak dîne ve ceza gününe inanmayan, o kimsedir ki: Öksüzü itip kakar, çâresizin ve yoksulun yiyecegine dair tesvikte bulunmaz; ne kendisi doyurur, ne de baskalarinin doyurmasi için kayirir. Vay o namaz kilanlarin haline ki, onlar namazlarini geregi gibi ciddî bir vazife olarak yapmazlar. Onlar ki gösteris için yaparlar ve yardimligi sakinirlar (kimseye bir damla sey vermek istemezler.)

Tefsir - Bu sûre bize sunlari bildirmektedir: Insanlar, yaptiklari iyilik veya kötülügün karsiligi olarak mükâfat veyahut ceza göreceklerdir. Herkesin bir gün olup da ettiklerini bulmalari Allâhü Teâlâ'nin inanilmasi gerekli kesin kanunu, hak dînidir.

Buna inanmayip da "Dînin asli yoktur; öldükten sonra ettiklerimizin mükâfatini veya cezâsini görecegimiz de yalandir" diyen adamlarin bulunmasi sasilacak seylerdendir ve düsüncesizliktir.

Âhirete, cezâ gününe inanmiyanlar öyle kimselerdir ki: Onlar öksüzü itip kakar; kendisinde Allah korkusu olmadigi için yüregi katidir; zayiflara insaf ve merhamet etmiyerek onlari kakistirir; onlara hakaretle bakar; kovar ve azarlar. Bu, onlarin âdetlerindendir. Demek ki bu huylar, âhirete îmansizlik alâmetlerindendir.

Sonra böyleleri, çaresizlerin ve yoksullarin haline, yiyeceklerine dair baskalarina bir tesvikte de bulunmazlar. Bunlari hiç düsünmezler. Ne kendileri doyurur, ne de vakti hali yerinde olanlarin bakip gözetmeleri için kayirir, tavsiye ve yardimlarda bulunur. Hiçbir suretle fakir ve düskünlerin halini düsünmez, böylelerine bakmaz ve bakilmasina taraftar olmaz. Iste bu gibi insafsizliklar dîne ve âhirete inanmiyan kimselerin huyudur. Bu kötü huylar onlar için tabiîdir.

Fakat asil sasilacak sey, dindar görünenlerin bu kötü huylarla huylanmalaridir. Bu sûre bize sunu da tâlim ediyor ki: Dînin rûhu, Allâh'in buyruklarina üstün bir saygi ile baglanmaktir. Namaz da dînin diregidir. Namaz kilmak, Allâh'in huzurunda durmaktir. Böyle yüksek bir huzurda oldugunu düsünmiyerek, namazin önemini takdir etmiyerek bastan savma yapmak, yahut Allâh için ve temiz bir niyetle kilmayip dünyevî bir fayda düsüncesiyle ve baskalari görsün diye kilmak; malinin zekâtini vermemek ve hattâ kimseye bir yardimda bulunmamak ve nekeslik etmek, Allâh yaninda büyük bir cezâya sebeptir.

Bunlarin bu halleri, dinsiz ve îmansiz olanlarin, yetimi itip kakistirmasindan, fakirlere, düskünlere yardim etmemesinden daha ziyade kötüdür ve yazik bu gibilere.