Namaz Vakitleri
Günde bes farz namaz vardir. Bunlar; sabah, ögle, ikindi, aksam ve yatsi namazlaridir. Bunlarin her birinin belirli vakitleri vardir. Kur'an-i Kerimde söyle buyuruyor:
"Muhakkak namaz, mü'minler üzerine vakitlenmis olarak farzdir." (en-Nisa, 103)
Her namazin kendi vaktinde kilinmasi sarttir. Vakti girmeden önce bir namazi kilmak caiz olmadigi gibi, mesru bir özür olmaksizin namazi vaktinden sonra ya birakmak da büyük günahtir.
Sabah Namazinin Vakti:
Sabaha karsi tan yerinin agarmaya baslamasindan itibaren günesin dogusuna kadar olan zamandir. Dogu tarafinda ufkun üzerinde yayilan aydinliga gerçek aydinlik anlamina gelen "fecr-I sadik" denir. Sabah namazinin vakti, iste bu aydinligin ufuk üzerinde yayilmasi ile girmis olur. Oruç için imsak vakti de bu zamandir Bu aydinliktan önce ufuk üzerinde dikey olarak görülüp daha sonra kaybolan aydinliga yalanci aydinlik anlaminda "fecr-i kazip" denilmektedir. Beliren bu aydinlik yerine, tekrar karanlik gelip sabahin girdigini göstermedigi için buna itibar edilmez.
Ögle namazinin vakti:
Günesin tam tepemize gelip, gölge dogu tarafa dogru uzamaya basladigi vakitten itibaren "günes tepe noktasinda iken mevcut olan gölge hariç ki, buna "fecri zeval" denir, (Her seyin gölgesinin bir veya iki kati oluncaya kadar devam eden zamandir).
Ebû Hanife'ye göre gölgenin fey'i zeval hariç- iki kati kadar; îmam Ebû Yusuf ile imam Muhammed'e göre ise bir kati kadar oldugu zaman sona erer. Bunun yerine, yurdumuzda ve hemen bütün Islam ülkelerinde, takvimlerde ve ezanlarda Imameynin görüsü esas alinmaktadir.
Bu durumda: Ögle namazini, gölgenin bir kati kadar oldugu zaman gelmeden önce. Ikindi namazim da gölgenin iki kati olduktan sonra kilmak uygundur. Bununla beraber, her seyin gölgesi fey'i zeval hariç iki kati oluncaya kadar ögle namazi kilinabilecegi gibi, Imam Ebû Yusuf ile Imam Muhammenin görüslerine göre gölge her seyin bir kati olduktan sonra ikindi namazi kilinabilir.
Ikindi Namazi'nin Vakti:
Ögle namazinin vaktinin çiktigi zamandan, günesin batisina kadar olan zamandir. Yani her seyin gölgesi bir veya iki kati olunca ögle namazinin vakti çikar, ikindi namazinin vakti girer ve günes batincaya kadar devam eder.
Aksam Namazi'nin Vakti:
Günes battiktan sonra baslayip, günesin battigi taraftaki kizillik veya ondan sonra gelen beyazlik kayboluncaya kadar devam eden zamandir. Aksam namazi vaktinin. kizilligin kaybolmasina kadar devam etmesi, îmam Ebû Yusuf ile imam Muhammed'in ve diger üç mezhep imaminin görüsüdür. Kizilliktan sonra gelen beyazligin kaybolmasina kadar devam etmesi Imam-i Azam'in görüsüdür. Her iki görüse göre de namaz kilinabilir.
Yatsi Namazi'nin Vakti:
Aksam namazinin vakti çiktiktan sonra baslayip sabah namazinin vakti olan tan yerinin agarmaya baslamasina kadar devam eden zamandir.
Vitir Namazi'nin Vakti:
Vitir namazinin vakti de yatsinin vaktidir. Ancak vitir, yatsi namazi kilindiktan sonra kilinir.
Cuma Namazi'nin Vakti:
Cuma’nin vakti ögle namazinin vaktidir.
Bes vakit namazin her biri için belirli olan vakitlerin bir süresi vardir. Namaz, bu sürenin baslangicindan itibaren bitimine kadar istenilen zamanda kilinabilir. Bununla beraber her namazi vakti girince geciktirmeden kilmak daha faziletlidir.
Namaz Kilmanin Mekruh Oldugu Vakitler:
Namaz kilmanin mekruh oldugu vakitler vardir. Bunlara "mekruh vakitler" denir. Bazi vakitlerde hiç bir namaz kilinmaz. Bazi vakitlerde de kaza namazi kilinir, fakat nafile namaz kilinmaz.
Hiçbir Namaz Kilinmayan Vakitler:
Bu vakitler üçtür:
1. Günes dogarken, günesin dogmaya baslamasindan itibaren yaklasik 45 dakika geçinceye kadar olan süre içinde,
2. Günes zevalde iken, yani günes tam tepe noktasina gelip; henüz bati tarafina geçmeden,
3. Günes batarken, günesin batma zamanindan yaklasik 45 dakika öncesinden günes batana kadar.
Bu üç vakitte farz, vacip, nafile hiçbir namaz kilinamayacagi gibi geçmis namazlarin kazasi da kilinamaz. Sadece o günün ikindi namazinin farzi kilinmamis ise günes batarken de kilinabilir.
Nafile Namaz Kilinmasi Mekruh Olan Vakitler:
1. Sabah namazinin vakti girdikten sonra . Bu vakitte sadece sabah namazinin sünneti kilinir. Baska nafile namaz kilmak mekruhtur.
2. Sabah namazi kilindiktan sonra . Vakit olsa bile günes dogup, kerahet vakti çikincaya kadir nafile namaz kilmak yine mekruhtur.
3. Ikindinin farzi kilindiktan sonra ,
4. Aksam namazinin farzindan önce.
5. Bayram namazlarindan önce, (evde ve camide)
6. Bayram namazlarindan sonra , (camide)
7. Vaktin daralmasi sebebiyle farz için pek az bir zaman kalinca.
8. Farza baslamak üzere ikamet getirilirken (sabah namazinin sünneti hariç).
9. Cuma günü hatibin hutbe okumak üzere minbere çikisindan itibaren cumanin farzi kilinincaya kadar. Bu esnada herhangi bir nafile namaz kilmak mekruh oldugu gibi cumanin ilk sünnetim kilmak da mekruhtur. Ancak hatip minbere çikmadan Önce cumanin sünnetine baslanmis ise namaz uzatilmadan tamamlanir.
10. Tuvalet için sikistigi vakitte.
11. Arzu ettigi bir yemek hazir oldugu zaman.
12. Hac zamani Arafat'ta ögle ile ikindi namazlari birlikte kilinirken iki farz arasindaki sünnetler, Müzdelife'de aksam ile yatsi namazlari birlikte kilinirken yine iki farz arasindaki sünnetler kilinmaz.
Hastalarin Namazlari
Ayakta durmaya gücü yetip de rüku ve secdeye egilemeyecek durumda olan biri; ayakta durur, namazini ayakta kilar; rüku, secde ve selamlari ima ile yapar. Ima, kiyam için basin düz durmasi, rüku için biraz egilmesi secde için biraz daha egilmesidir.
Hasta ayakta duramayacak gibi ise, oturarak namazini kilar. Rüku için yarim egilir, secdeleri aynen yapar.
Oturarak namaz kilan kisinin, rüku ve secde yapabilecek gücü yoksa, bunlari ima ile yapar.
Bir hasta ayakta kilamadigi gibi, oturarak da kilamiyorsa, yatarak ima ile namazini kilar.
Bütün bu durumlarda namaz kilmaya gücü yetmeyen kisinin namazi kalir, bunlari iyilestigi zaman kaza eder.
Oturarak namaz kilmaya baslayan kimse namaz içinde iken kendisinde iyilesme hissederse, bundan sonra ki rekatlari ayakta tamamlar.
Hasta olmayan kimsenin nafile namazlari oturarak kilmasi caiz ise de, ayakta namaz kilmanin sevabi daha çoktur.
